Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
दाबी: कान्तिपुर मिडिया ग्रुपका अध्यक्ष कैलाश सिरोहिया पक्राउ परेपछि पत्रकारहरू रोएको दाबी (भिडियोसहित)
तथ्य: पाँच वर्ष पूरानो फरक सन्दर्भको भिडियोलाई कैलाश सिरोहियालाई पक्राउ परेको घटनासँग जोड्दै सामाजिक संजालमा फैलाइएको पाइयो ।
मानिसहरू रोइरहेको भिडियो सामाजिक संजालमा फैलिरहेको छ । उक्त भिडियोमा कान्तिपुर मिडिया ग्रुपका अध्यक्ष कैलाश सिरोहिया पक्राउ परेपछि पत्रकारहरू रोएको दाबी गरिएको छ ।
Rajan Bhandari नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको भिडियोमा पत्रकारहरू रोइरहेको र चिच्याइरहेको दृश्य देखिन्छ । साथै भिडियोको थमनेलमा लेखिएको छ- ‘सिरोहिया पक्राउ भएपछि पत्रकारहरू रुँदै गरेको दृश्य, बिजोग रमाइलो छ नेपालमा ।’
के कैलाश सिरोहिया पक्राउ परेपछि पत्रकारहरू सडकमै बसेर रोएका हुन् त? भिडियोको वास्तविक सन्दर्भ पत्ता लगाउन हामीले तथ्यजाँच गरेका छौँ ।
तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण
नागरिकता दुरुपयोग गरेको उजुरी परेपछि जेठ ९ (२०८१) गते कान्तिपुर मिडिया ग्रूपका अध्यक्ष कैलाश सिरोहियालाई पक्राउ परेका छन् । धनुषा जिल्ला अदालतले पक्राउको अनुमति दिएपछि प्रहरीले थापाथलीस्थित कान्तिपुरको मुख्यालयबाट सिरोहिया पक्राउ गरेको थियो । सिरोहिया पक्राउ परेको यही सन्दर्भमा पत्रकारहरू रोएको दाबी सामाजिक संजालमा फैलाइएको छ ।
जाँचका क्रममा हामीले ‘पत्रकार’ ‘सडक’ ‘रोए’ लगायतका वाक्यांशहरुलाई गुगल र युट्युबमा सर्च गर्यौँ । नतिजास्वरुप Samachar TV नामक युट्युब च्यानलमा पोस्ट गरिएको भिडियो फेला पर्यो । पाँच वर्षअघि अर्थात् १९ मे २०१९ मा पोस्ट गरिएको भिडियोको शिर्षक छ- ‘प्रदर्शनको नयाँ तरिका : रुँदै धर्नामा बसे पत्रकार’
फेला परेको भिडियोका आधारमा हामीले थप जाँच गर्दा Annapurna Post मा प्रकाशित भिडियो र समाचार फेला पर्यो । प्रस्तुत दुबै सामग्री पाँच वर्षअघि पोस्ट गरिएको पाइयो ।
अन्नपूर्ण पोस्टमा पक्राशित समाचार अनुसार पाँच वर्षअघि तत्कालीन सरकारद्वारा प्रस्तवित मिडिया काउसिन्ल विधेयकको विरोधमा मोरङका पत्रकारहरुले सांकेतिक विरोध प्रदर्शन गरेका थिए । नेपाल प्रेस युनियन मोरङ शाखाको अगुवाईमा पत्रकारहरूले जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङ अगाडी रोएर विरोध प्रदर्शन गरेको समाचारमा उल्लेख छ ।
प्रस्तुत तथ्यबाट के प्रष्ट हुन्छ भने सडकमा पत्रकार रोएको भिडियो र कान्तिपुर मिडिया ग्रूपका अध्यक्ष कैलाश सिरोहियालाई पक्राउ परेको घटनाबीच कुनै सम्बन्ध छैन । पाँच वर्षअघि पत्रकारले गरेको सांकेतिक विरोध प्रदर्शनको भिडियोलाई भ्रामक बनाइएको पाइयो ।
निष्कर्ष
कान्तिपुर मिडिया ग्रुपका अध्यक्ष कैलाश सिरोहिया पक्राउ परेपछि पत्रकारहरू रोएको भिडपयोसँगै गरिएको दाबी भ्रामक छ । पाँच वर्ष पूरानो फरक सन्दर्भको भिडियोलाई कैलाश सिरोहियालाई पक्राउ परेको घटनासँग जोड्दै सामाजिक संजालमा फैलाइएको पाइयो ।
नतिजा : भ्रामक
हाम्रा स्रोतहरू
समाचार, bbc.com
भिडियो/समाचार: Annapurna Post
भिडियो: Samachar TV
भिडियो: Deshsanchar
तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे अनुसन्धान, खोज वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई सम्पर्क गर्ने इमेल ठेगाना हो: checkthis@newschecker.co
Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
