Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
दाबी: प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली दुर्घटनामा परेको र उनको उपचारका क्रममा निधन भएको दाबी ।
तथ्य: प्रधानमन्त्री ओली दुर्घटनामा परेका छैनन्, उनी सकुशल छन् ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग सम्बन्धित सामग्री सामाजिक संजालमा फेला परेका छन् । ती सामग्रीहरुमा प्रधानमन्त्री ओली दुर्घटनामा परेको र उनको उपचारका क्रममा निधन भएको दाबी गरिएको छ ।
Chandra kc नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको सामग्रीमा केपी शर्मा ओलीको तस्बिर जोडिएको छ । २० अक्टोबर २०२४ मा पोस्ट गरिएको सामग्रीमा प्रधानमन्त्री ओलीप्रति हार्दिक श्रद्धान्जली अर्पण गरिएको देखिन्छ ।
प्रधानमन्त्रीको तस्बिरसहितको सामग्रीमा लेखिएको छ- ‘बालकोटदेखि बालुवाटार जाने क्रममा केपी शर्मा ओलीको गाडी दुर्घटना परेको छ । हस्पिटलमा लैजाने क्रममा निधन भएको छ, हार्दिक श्रद्धान्जली, रवि लामिछानेलाई जेल हालेको पाप लाग्यो ।’
एक दिनअघि पोस्ट गरिएको दाबीसहितको सामग्रीमा करिब ४ हजार टिकटक प्रयोगकर्ताले रियाक्ट गरिसकेका छन् । १३ सयभन्दा बढी प्रतिक्रिया आएको सामग्री १ सय ५० भन्दा बढी पटक सेयर भइसकेको देखिन्छ ।
त्यस्तै प्रधानमन्त्री ओलीप्रति हार्दिक श्रद्धान्जली अर्पण गरिएको अर्को सामग्री स्वतन्त्र नागरिक नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको छ । ओलीको तस्बिर जोडिएको सामग्रीमा लेखिएको छ- ‘नेपालमा न्याय, सुशासन, स्वतन्त्र हरायो । हार्दिक श्रद्धान्जली…।’
के प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको दुर्घटनामा परी निधन भएको हो त ? वास्तविकता पत्ता लगाउन हामीले तथ्यजाँच गरेका छौँ ।
तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण
प्रधानमन्त्री दुर्घटनामा परेको र उनको निधन भएको दाबीबारे जाँच गर्ने क्रममा हामीले सबैभन्दा पहिला केपी शर्मा ओलीसँग सम्बन्धित सामाजिक संजाल खाताहरु नियाल्यौँ ।
प्रधानमन्त्री ओलीको व्यक्तिगत फेसबुक खाता K P Sharma Oli मा १९ अक्टोबरसम्म मात्र अपडेट गरिएको देखिन्छ (यो सामग्री पक्राशित गर्दासम्म) । त्यस्तै ओलीको व्यक्तिगत एक्स ह्यान्डल kpsharmaoli पनि १८ अक्टोबरसम्म मात्र अपडेट छ ।
त्यस्तै प्रधानमन्त्रीको अफिसियल एक्स ह्यान्डल PM_nepal_ पनि १८ अक्टोबरसम्म अपडेट भएको छ ( यो सामग्री प्रकाशित गर्दासम्म) । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग सम्बन्धित सामाजिक संजाल खाताहरुमा सान्दर्भिक जानकारी फेला नपरेपछि थप जाँच अगाडि बढायौँ ।
जाँचका हामीले प्रधानमन्त्री ओलीसँग सम्बन्धित समाचारहरुको जाँच गर्यौँ । जाँचका क्रममा दाबीसहितको सामग्री पोस्ट भएकै दिन onlinekhabar.com मा प्रकाशित समाचार फेला पर्यो । ४ कात्तिक २०८१ मा प्रकाशित उक्त समाचारमा काठमाडौँस्थित नेकपा (एमाल) को केन्द्रीय कार्यालयमा सचिवालय बैठक बसेको जानकारी दिइएको छ । उक्त बैठकमा एमाले अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसमेत उपस्थित भएका थिए ।
जाँचकै क्रममा प्रधानमन्त्रीसँग सम्बन्धित प्रकाशित समाचारहरु फेला परे । ekantipur.com, setopati.com लगायतका संचार माध्यममा प्रकाशित समाचार अनुसार सोमबार (५ कात्तिक २०८१) ‘नेपाल संवत् न्यूदयाँ ११४५ समारोह समिति’ले प्रधानमन्त्री ओलीलाई सरकारी निवास बालुवाटार पुगेर ध्यानाकर्षणपत्र बुझाएको थियो ।
थप जाँचका क्रममा हामीले प्रधानमन्त्रीका प्रेस संयोजक रामशरण बजगाईंलाई फोन सम्पर्क गर्यौँ । प्रेस संयोजक बजगाईंले सामाजिक संजालमा फैलाइएको दाबी गलत रहेको प्रष्ट पारे । उनका अनुसार प्रधानमन्त्री कुनै दुर्घटनामा परेका छैनन् र उनी सकुशल छन् ।
निष्कर्ष
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली दुर्घटनामा परेको र उपचारका क्रममा उनको निधन भएको दाबी गलत छ । पछिल्लो समय प्रधानमन्त्री दुर्घटनामा परेका छैनन् । साथै प्रधानमन्त्री सकुशल रहेको जानकारी उनको सचिवालयले दिएको छ ।
नतिजा : गलत
हाम्रा स्रोतहरू
समाचार, onlinekhabar.com
समाचार, ekantipur.com
समाचार, setopati.com
तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे तथ्यजाँच, अनुसन्धान वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई checkthis@newschecker.in मा इमेल गर्नुसक्नुहुनेछ अथवा हामीलाई 9999499044 नम्बरमा ह्वाट्सएप गर्नुहोस् । हामीलाई सम्पर्क गर्न तपाईं सम्पर्क पेजमा गएरसमेत फारम भर्न सक्नुहुनेछ ।
Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.