Fact Check: के गौमुत्रले आखाँको कुनैपनि रोग निको पार्छ? 

दाबी: आखाँको कुनैपनि रोग गौमुत्रको प्रयोगबाट निको हुने दाबी ।
तथ्य: गोमुत्र आँखा रोगको लागि वैज्ञानिक रूपमा प्रमाणित उपचार होइन। चिकित्सकले आँखाको रोगको उपचार वा रोकथामको लागि गोमुत्र प्रयोग गर्ने दाबीलाई समर्थन गर्दैनन् ।

आखाँको रोगमा गौमुत्रको प्रयोगबारे तयार पारिएको एउटा सामग्री सामाजिक संजालमा फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा आखाँको कुनैपनि रोग गौमुत्रको प्रयोगबाट निको हुने दाबी गरिएको छ ।

Sabita Maharjan नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको भिडियोमा एक व्यक्तिले स्वास्थ्य सुझाव दिइरहेका छन् । भिडियोमा ती व्यक्तिले स्थानीय गाईको पिसाबलाई कपडाले छानेर एक-एक थोपा आँखामा हालेमा कुनैपनि रोग तीन महिनामै निको हुने दाबी गरिएको छ ।

त्यस्तै प्रस्तुत भिडियोको थमनेलमा लेखिएको छ- ‘आँखाको सबै रोग गौमुत्रले निको हुन्छ ।’

के आखाँको कुनैपनि रोग गौमुत्रको प्रयोगबाट निको हुन्छ त? दाबीको वास्तविकता पत्ता लगाउन हामीले तथ्यजाँच गरेका छौँ ।

तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण

गाईको पिसाबले आँखाको रोग निको पार्न सक्छ भन्ने दाबीलाई समर्थन गर्ने कुनै वैज्ञानिक प्रमाण फेला परेनन् । केही परम्परागत अभ्यासहरूमा यसको प्रयोग भए तापनि, आधुनिक विज्ञानले आँखाको समस्याको लागि प्रभावकारी उपचारको रूपमा गाईको पिसाबलाई समर्थन गर्दैन ।

अर्कोतर्फ गाईको पिसाबकोसेवन वा प्रयोगसँग सम्बन्धित स्वास्थ्य जोखिमहरूसमेत छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) र अन्य स्वास्थ्य निकायहरूले आँखाको रोग वा अन्य कुनै पनि रोगको उपचारका लागि गाईको पिसाबलाई मान्यता दिएका छैनन् ।

गाईको पिसाब पानी, इलेक्ट्रोलाइट्स र अन्य फोहोर उत्पादनहरू मिलेर बनेको हुन्छ । यी यौगिकहरूले आँखाको रोग निको पार्न सक्छन् भन्ने कुनै भरपर्दो प्रमाण भेटिँदैन । 

आँखा अत्यधिक संवेदनशील हुन्छन् र यसमा पिसाबको प्रयोग गर्दा संक्रमण, जलन वा अझ गम्भीर क्षति हुन सक्छ । जनावरबाट निस्कने फोहोरले यसरी मानव स्वास्थ्यलाई फाइदा पुर्‍याउन सक्छ भन्ने विचार अप्रमाणित छ ।

परम्परागतरुपमा आँखाको रोग र अन्य रोगको उपचारमा गोमुत्रको प्रयोग गरिन्थ्यो । केही परम्परागत उपचारमा गाईको पिसाबमा कथित एन्टिमाइक्रोबियल प्रभावहरूको कारणले उपचारात्मक गुणहरू हुन्छन् भन्ने विश्वास गरिन्छ । यद्यपि, यी दाबीहरूलाई क्लिनिकल परीक्षणबाट प्रमाणित गरिएको छैन । 

यदि कसैलाई आँखाको समस्या भइरहेको छ भने गोमुत्र जस्ता अप्रमाणित उपचारहरूमा भरपर्नु हुँदैन । स्वास्थ्य सेवा पेशेवरसँग परामर्श गर्नु राम्रो हुन्छ । आँखालाई स्वस्थ राख्नका लागि उचित सुरक्षा अपनाउने, भिटामिन र खनिजहरू (जस्तै भिटामिन ए, सी, र ई) युक्त सन्तुलित आहार खाने र हानिकारक यूभी किरणहरूको सम्पर्कबाट बच्ने गर्नुपर्दछ । 

निष्कर्ष

गोमुत्र आँखा रोगको लागि वैज्ञानिक रूपमा प्रमाणित उपचार होइन। चिकित्सकले आँखाको रोगको उपचार वा रोकथामको लागि गोमुत्र प्रयोग गर्ने दाबीलाई समर्थन गर्दैनन् । आँखाको स्वास्थ्यको लागि प्रमाण-आधारित समाधानहरूमा जोड दिनुपर्छ । 

नतिजा : गलत

हाम्रा स्रोतहरू

रिसर्च लेख, asianjpr.com
रिसर्च लेख, pmc.ncbi.nlm.nih.gov 

(This article is published in collaboration with THIP Media)

तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे तथ्यजाँच, अनुसन्धान वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई [email protected] मा इमेल गर्नुसक्नुहुनेछ अथवा हामीलाई 9999499044 नम्बरमा ह्वाट्सएप गर्नुहोस् । हामीलाई सम्पर्क गर्न तपाईं सम्पर्क पेजमा गएरसमेत फारम भर्न सक्नुहुनेछ ।