Sunday, May 11, 2025

Fact Check

Fact Check: के मधुमेहका विरामीले दैनिक बेसार सेवन गर्नु सही हो?

banner_image

Claim

image

Fact

image

दाबी: शुद्ध बेसारको धुलो पानीसँग दिनमा एकपटक वा दुईपटकसम्म सेवन गर्दा मधुमेहविरुद्ध फाइदा हुने दाबी ।
तथ्य: मधुमेहको विरामीले उचित औषधि वा चिकित्सा सल्लाह बिना बेसारमा मात्र भर पर्नु हानिकारक हुन सक्छ । 

बेसारको सेवन र मधुमेह रोगसँग सम्बन्धित एउटा सामग्री सामाजिक संजालमा फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा शुद्ध बेसारको धुलो पानीसँग दिनमा एकपटक वा दुईपटकसम्म सेवन गर्दा मधुमेहविरुद्ध फाइदा हुने दाबी गरिएको छ ।

डा.राम बहादुर बोहरा नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको सामग्रीमा बेसारको तस्बिर जोडिएको छ । साथै तस्बिरको थमनेलमा लेखिएको छ- ‘धेरै पटक पिसाब गरिरहनुपर्ने, पानीको प्यास बढी लाग्ने भएमा वा मधुमेह डायबिटीज भएमा पनि बिहान बेलुका एक-एक चम्चा शुद्ध राम्रो बेसारको धुलो पानीसँग दिनमा एकपटक वा दुईपटकसम्म खान दिनाले राम्रो फाइदा गर्छ ।’

के शुद्ध बेसारको धुलो पानीसँग दिनमा एकपटक वा दुईपटकसम्म सेवन गर्दा मधुमेह निको हुन्छ त? दाबीको वास्तविकता पत्ता लगाउन हामीले तथ्यजाँच गरेका छौँ । 

तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण

कर्कुमा लोन्गा (Curcuma Longa Plant) बिरुवाको जराबाट प्राप्त हुने पहेँलो मसला नै बेसार हो । यसको विशिष्ट स्वाद र रंगको लागि एसियाली खानामा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ । पाककला उद्देश्यका साथै परम्परागत औषधिमा समेत बेसारको प्रयोग हुन्छ ।

एन्टी-इन्फ्लेमेटरी र एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरूको लागि पनि बेसार परिचित छ, जसले विभिन्न स्वास्थ्य लाभहरू प्रदान गर्न सक्छ । खानाको पकवानमा यसको बहुमुखी प्रतिभा र सम्भावित चिकित्सीय गुणहरूले बेसारलाई विश्वव्यापी रूपमा लोकप्रिय बनाएको छ । 

अर्कोतर्फ मधुमेहको कुनैपनि स्थायी उपचार छैन । मधुमेहको कुनै प्रमाणित उपचार अवस्थित नरहेको निष्कर्ष Diabetes.org.uk मा पनि छ । यद्यपि, जीवनशैली परिवर्तन र औषधिको प्रयोगले रगतमा चिनीको मात्रा नियमन्त्रण गर्न सकिन्छ । 

आहारविद् काजल गुप्ताका अनुसार प्यान्क्रियाटिक कोषहरूमा स्थायी क्षति वा बढेको इन्सुलिन प्रतिरोधको कारणले मधुमेह हुन्छ । यसले गर्दा मधुमेह पूर्ण रूपमा निको हुने सम्भावना हुँदैन । यद्यपि, उचित औषधि, आहार र जीवनशैली परिवर्तनको समायोजनले यसलाई प्रभावकारी रूपमा व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ ।

शुद्ध बेसार भन्नाले कुनै पनि थप वा कृत्रिम सामग्री बिना यसको प्राकृतिक, मिसावटरहित बुझाउँछ । यो कर्कुमा लोङ्गा बिरुवाको सुकेको राइजोमबाट प्राप्त गरिन्छ । यसलाई सामान्यत: चम्किलो पहेँलो पाउडरका रुपमा तयार पारिन्छ । यो खाना पकाउने, परम्परागत औषधि र छाला हेरचाहमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ । बेसार शुद्ध छ भनी सुनिश्चित गर्न यसमा बलियो सुगन्ध, जीवन्त रंग र कुनै थप कृत्रिम रंग हुनुहुँदैन।

एक चम्चा बेसारको नियमित सेवनले मधुमेह निको हुनै सक्दैन । बेसारमा कर्क्युमिन हुन्छ, जो यसको एन्टी-इन्फ्लेमेटरी र एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरूको लागि परिचित यौगिक हो । केही अध्ययनहरूले सुझाव दिएका छन् कि कर्क्युमिनले इन्सुलिन संवेदनशीलता सुधार गर्न र रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ । यद्यपि, यसका प्रमाण सीमित छन् र यी फाइदाहरू मधुमेह निको पार्न पर्याप्त छैनन् ।

बेसार सेवन गर्दा अवशोषित हुने करक्यूमिनको मात्रा धेरै कम हुन्छ, जसका कारण यसको प्रभाव न्यून हुन्छ । अर्कोतर्फ मधुमेह एक दीर्घकालीन अवस्था हो, जसलाई रगतमा चिनीको मात्रा व्यवस्थापन गर्न चिकित्सा उपचार, सन्तुलित आहार, नियमित शारीरिक गतिविधि र जीवनशैली परिवर्तन आवश्यक पर्दछ ।

दैनिक १ चम्चा शुद्ध बेसार सेवन गर्नु सामान्यत: अधिकांश मानिसहरूका लागि सुरक्षित हुन्छ । तर, यसले केहीलाई हल्का साइड इफेक्टहरू निम्त्याउन सक्छ । वाकवाकी लाग्ने, पेट फुल्ने वा पखाला लाग्ने यसका सम्भावित असरहरु हुन् । पित्तथैलीको समस्या, रक्तस्राव विकार भएका वा रगत पातलो गर्ने, औषधि लिनेहरूले पनि सावधानी अपनाउनुपर्छ किनकि बेसारले रगत पातलो पार्न सक्छ । यसले मधुमेह प्रतिरोधी र एन्टासिड जस्ता औषधिहरूसँग पनि अन्तरक्रिया गर्न सक्छ । 

निष्कर्ष

मधुमेह एक दीर्घकालीन अवस्था हो, जसलाई रगतमा चिनीको मात्रा व्यवस्थापन गर्न चिकित्सा उपचार, सन्तुलित आहार, नियमित शारीरिक गतिविधि र जीवनशैली परिवर्तन आवश्यक पर्दछ । उचित औषधि वा चिकित्सा सल्लाह बिना बेसारमा मात्र भर पर्नु हानिकारक हुन सक्छ ।

नतिजा : गलत

हाम्रा स्रोतहरू

रिसर्च लेख, ncbi.nlm.nih.gov
रिसर्च लेख, Diabetes.org.uk
रिसर्च लेख, nccih.nih.gov
रिसर्च लेख, sciencedirect.com
रिसर्च लेख, hopkinsmedicine.org


(This article is published in collaboration with THIP Media)


तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे तथ्यजाँच, अनुसन्धान वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई [email protected] मा इमेल गर्नुसक्नुहुनेछ अथवा हामीलाई 9999499044 नम्बरमा ह्वाट्सएप गर्नुहोस् । हामीलाई सम्पर्क गर्न तपाईं सम्पर्क पेजमा गएरसमेत फारम भर्न सक्नुहुनेछ ।


RESULT
मधुमेह एक दीर्घकालीन अवस्था हो, जसलाई रगतमा चिनीको मात्रा व्यवस्थापन गर्न चिकित्सा उपचार, सन्तुलित आहार, नियमित शारीरिक गतिविधि र जीवनशैली परिवर्तन आवश्यक पर्दछ । उचित औषधि वा चिकित्सा सल्लाह बिना बेसारमा मात्र भर पर्नु हानिकारक हुन सक्छ ।
image
If you would like us to fact check a claim, give feedback or lodge a complaint WhatsApp us at +91-9999499044 or email us at [email protected]​. You can also visit the Contact Us​ page and fill the form.
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
Newchecker footer logo
About Us

Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check

Contact Us: [email protected]

857

Fact checks done

FOLLOW US
imageimageimageimageimageimageimage