Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
दाबी: इलाम-२ को उपनिर्वाचनमा रास्वपाका उम्मेदवार मिलन लिम्बुले २० हजार ५८१ मतले अग्रस्थान पाएको छन् ।
तथ्य: रास्वपाका उम्मेदवार मिलन लिम्बुले जम्मा ५ हजार ५० मतले चौँथो स्थान प्राप्त गरेका छन् ।
इलाम-२ मा सम्पन्न उपनिर्वाचन र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का उम्मेदवार मिलन लिम्बुसँग सम्बन्धित पोस्ट सामाजिक संजालमा फेला परेको छ । उक्त पोस्टमा रास्वपाका उम्मेदवार मिलन लिम्बुले २० हजार ५८१ मतले अग्रस्थान पाएको दाबी गरिएको छ ।
saru magar 1010 नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको भिडियोमा इलाम-२ को मतपरिणाम भन्दै एउटा ग्राफिक्स तस्बिर जोडिएको छ । साथै भिडियोको थमनेलमा लेखिएको छ- ‘इलाम २ को निर्वाचन हिजो बेलुका १० बजेदेखि सुरु भएको थियो। अहिलेसम्म राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी मिलन लिम्बुले २०,५८१ भोटले अग्र स्थान पाएका छन्। पछिपछि एमाले’ ।
दुई दिनअघि पोस्ट गरिएको प्रस्तुत दाबीसहितको पोस्टमा करिब ८ हजार टिकटक प्रयोगकर्ताले सेयर गरिसकेका छन् । यही अवधिमा ६ सयभन्दा प्रतिक्रिया आइसकेको पोस्टलाई करिब ३ सय टिकटक प्रयोगकर्ताले सेयर गरिसकेको देखिन्छ ।
त्यसैगरी दाबीसहितको पोस्टबाट १६ वटा अन्य सामग्री पुनर्उत्पादन गरिएको छ । यस तथ्यांकले प्रस्तुत दाबीसहितको सामग्री सामाजिक संजालमा द्रुत गतिमा फैलिरहको संकेत गर्छ ।
संसदीय निर्वाचनको मतपरिणाम जस्तो महत्वपूर्ण विषयमा गरिएको दाबी अत्यन्तै संवेदनशील छ । त्यसैले हामीले प्रस्तुत दाबीबारे तथ्यजाँच गरेका छौँ ।
तथ्यजाँच/प्रमाणिकरण
इलाम निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ मा २०८१ बैशाख १५ गते उपनिर्वाचन सम्पन्न भएको थियो । ६० प्रतिशत मत खसेको इलाम-२ मा मतदात भएको भोलिपल्ट मतगणना सुरु भएको थियो । मतगणना सुरु भएकै दिन उल्लेखित दाबीसहितको सामग्री सामाजिक संजालमा पोस्ट गरिएको पाइयो ।
इलाम-२ को अन्तिम मतपरिणाम निर्वाचन आयोगले सार्वजनिक गरिसकेको छ । उक्त मतपरिणाम अनुसार राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का उम्मेदवार मिलन लिम्बुले चौँथो स्थान प्राप्त गरेका छन् । उनले जम्मा ५ हजार ५० मत प्राप्त गरेका छन् ।
अन्तिम मतपरिणाम अनुसार नेकपा (एमाले)का उम्मेदवार सुहाङ नेम्वाङ २७ हजार ७ सय ७२ मत प्राप्त गर्दै विजयी भएका छन् । उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी नेपाली कांग्रेसका डम्बरबहादुर खड्काले २१ हजार ९ सय ४२ मत पाएका छन् ।
फेला परेको तथ्यले के पुष्टि गर्दछ भने रास्वपाका उम्मेदवार मिलन लिम्बुले २० हजार ५८१ मत प्राप्त गरेका छैनन् । ग्राफिक्स तस्बिरको प्रयोग गरेर सामाजिक संजालमा भ्रामक सन्देश फैलाउन खोजिएको पाइयो ।
निष्कर्ष
इलाम-२ मा भएको उपनिर्वाचनमा नेकपा (एमाले)का उम्मेदवार सुहाङ नेम्वाङ २७ हजार ७ सय ७२ मत प्राप्त गर्दै विजयी भएका छन् । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का उम्मेदवार मिलन लिम्बुले जम्मा ५ हजार ५० मत प्राप्त गरेको सन्दर्भमा गलत दाबी सामाजिक संजालमा फैलाइएको छ ।
नतिजा : गलत
हाम्रा स्रोतहरू
इलाम-२ अन्तिम मतपरिणाम, result.election.gov.np
समाचार, kantipurtv.com
तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे अनुसन्धान, खोज वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई सम्पर्क गर्ने इमेल ठेगाना हो: checkthis@newschecker.co
Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
