Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
दाबी: नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा ‘मरेको’ सन्देश प्रवाह ।
तथ्य: संचार माध्यमले प्रकाशित गरेको समाचारलाई प्रविधिको मद्दतले इडिट गरी सामाजिक संजालमा फैलाइएको पाइयो ।
पूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवासँग सम्बन्धित एउटा पोस्ट सामाजिक संजालमा फेला गरेको छ । उक्त पोस्टबाट नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा ‘मरेको’ सन्देश प्रवाह भएको छ ।
नेपालको डिजिटल संचार माध्यम onlinekhabar सँग जोडिएको प्रस्तुत पोस्ट पछिल्लो समय सामाजिक संजालमा फैलिरहेको छ । यही सन्दर्भमा केही सामाजिक संजाल प्रयोगकर्ताले सत्यतथ्यबारे बुझ्न चाहेका छन् । जिबन चन्द नामक फेसबुक आइडीमा पनि सोही सामग्री पोस्ट भएको छ ।
प्रस्तुत पोस्टमा शेरबहादुर देउवाको तस्बिरसहितको एउटा समाचार लिंक देख्न सकिन्छ । साथै उक्त पोस्टको स्क्रिनसटमा लेखिएको छ- ‘नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा मरेका छन् ।’
तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण
सामाजिक संजालमा फैलिएको माथि उल्लेखित पोस्ट नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा र अनलाइन खबरसँग जोडिएको छ । जाँचका क्रममा २०८० माघ ३ गते अनलाइन खबरले शेरबहादुर देउवासँग सम्बन्धित समाचार प्रकाशित गरेको देखिन्छ ।
प्रस्तुत समाचारमा शेरबहादुर देउवा धुम्बाराहीस्थित भाडाको घरबाट आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा सरेको जानकारी दिइएको छ । बूढानीलकण्ठस्थित निवास मर्मतसम्भार गर्नु परेकाले देउवा परिवारलाई भाडाको घरमा बस्नु परेको र अहिले शेरबहादुर देउवा आफ्नै घरमा सेरेको उक्त समाचारमा उल्लेख छ ।
उल्लेखित समाचार प्रकाशित भएपछि सामाजिक संजालमा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा ‘मरेको’ सन्देश प्रवाह हुनेगरी सामाजिक संजालमा पोस्टहरु फैलिएको देखिन्छ । यही बेला अनलाइन खबरले आफ्नो आधिकारिक फेसबुक पेजमा एउटा स्ट्याटस पोस्ट गरेको फेला पर्यो ।
अनलाइल खबरले फेसबुक पेजमा लेखेको छ- ‘नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा घर सरेको समाचारको स्क्रिनसट लिई त्यसलाई तोडमोड गरी सामाजिक सञ्जालमा गरिएको प्रचारप्रति गम्भीर ध्यानाकर्षण भएको छ । अनलाइनखबरमा नलेखिएको शीर्षकलाई लिएर अफवाह फैलाउनेहरुका विषयमा अनुसन्धान गर्न Nepal Police को ध्यानाकर्षण गराउँछौं । सम्पादक ।’
माथि उल्लेखित स्क्रिनसट सामाजिक संजालमा फैलिएपछि अनलाइन खबरले आफ्नो समाचारलाई तोडमोड गरिएको प्रष्ट पारेको छ । साथै अनलाइनखबरमा नलेखिएको शीर्षकलाई लिएर अफवाह फैलाउनेहरुका विषयमा अनुसन्धान गर्न नेपाल प्रहरीलाई ध्यानाकर्षण गराएको समर्त जानकारी दिइएको छ ।
निष्कर्ष
नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफ्नै निवास बूढानीलकण्ठमा ‘मरेको’ सन्देश प्रवाह गर्दै सामाजिक संजालमा फैलिएको स्क्रिनसट भ्रामक छ । संचार माध्यमले प्रकाशित गरेको समाचारलाई प्रविधिको मद्दतले इडिट गरी सामाजिक संजालमा फैलाइएको पाइयो ।
नतिजा : भ्रामक/डिटेडट
हाम्रा स्रोतहरू
समाचार, onlinekhabar
अनलाइन खबर खण्डन, facebook.com/onlinekhabarnews
तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे अनुसन्धान, खोज वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई सम्पर्क गर्ने इमेल ठेगाना हो: [email protected]
Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
