Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
दाबी: नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापामाथि भर्खरै आक्रमण भएको र उनले रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबी (भिडियो) ।
तथ्य: २०७४ को निर्वाचनमा थापाको र्यालीलाई काठमाडौँमा बम विस्फोट भएको थियो, सोही पुरानो सन्दर्भको भिडियोमा भ्रामक दाबी जोडेर फैलाइएको देखियो ।
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापासँग सम्बन्धित एउटा सामग्री सामाजिक संजालमा फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा महामन्त्री ‘थापामाथि भर्खरै आक्रमण’ भएको र रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबी गरिएको छ ।
Lokeshnewer1997 नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको भिडियोमा गगन थापा घाइते अवस्थामा देखिएका छन् । भिडियोमा थापाले आफूसँग सम्बन्धित घटनाको विवरणबारे बताइरहेका छन् । साथै भिडियोको थमनेलमा लेखिएको छ- ‘भर्खरै, गगन थापा माथि आक्रमण, रवि सँग माफी मागे ।’
दाबीसहितको भिडियोमा करिब ५ हजार टिकटक प्रयोगकर्ताले रियाक्ट गरिसकेका छन् । तीन सयभन्दा बढी प्रतिक्रिया आएको दाबीसहितको सामग्रीलाई हजारौँले हेरिसकेका छन् ।
के सत्तारुढ दल नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापामाथि हालसालै आक्रमण भएको हो त? दाबीसहित पोस्ट गरिएको भिडियोको वास्तविकता पत्ता लगाउन हामीले तथ्यजाँच गरेका छौँ ।
तथ्यजाँच/प्रमाणीकरण
कांग्रेस महामन्त्री गगन थापामाथि हालसालै आक्रमण भएको र उनले रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबीलाई हामीले विभिन्न तरिकाबाट जाँच गर्यौँ । जाँचका क्रममा हामीले थापाको सचिवालयमा पनि सम्पर्क गर्यौँ । यद्यपी, थापामाथि हालसालै आक्रमण भएको र उनले रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबी तथ्य प्रमाणहरुबाट प्रमाणित भएन ।
अर्को दाबीसहित पोस्ट गरिएको भिडियोमा हाम्रो नजर गयो । उक्त भिडियोबारे हामीले यसअघि नै तथ्यजाँच गरेका थियौँ । मंसिर २०७४ मा काठमाडौँको नारायणस्थानस्थित चपली हाइटमा नेपाली कांग्रेसका तत्कालीन प्रतिनिधि सभाका उम्मेदवार थापालाई लक्षित गरेर बम विस्फोटन भएको थियो ।
१८ मंसिर २०७४ इकान्तिपुर डटकममा प्रकाशित समाचार अनुसार उक्त विस्फोटमा गगन थापासहित १२ जना घाइते भएका थिए । घाइते थापा केही समयमै अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएका थिए । सोही पुरानो घटनाको भिडियोलाई वर्तमान समयमा पोस्ट गरिएको पाइयो । पायौँ ।
दाबीसहितको सामग्रीमा जोडिएको हुबहु भिडियो खोज्ने क्रममा हामीले ‘गगन थापा बम’ लगायतका वाक्यांश जाँच गर्यौँ । जाँचको नतिजास्वरुप Nagarik Network युट्युब च्यानलमा पोस्ट गरिएको पुरानो भिडियो फेला पर्यो ।
४ डिसेम्बर २०१७ मा पोस्ट गरिएको भिडियोमा गगन थापाले आफूमाथि भएको आक्रमणबारे बताइरहेका छन् । फेला परेको पुरानो भिडियो र दाबीसहितको भिडियोमा हुबहु समानता देख्न सकिन्छ । उक्त भिडियोको शिर्षकमा लेखिएको छ- ‘Gagan Thapa briefs after getting discharged’
फेला परेको तथ्यबाट के प्रष्ट हुन्छ भने रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबीसहित पोस्ट गरिएको भिडियो वर्तमान सन्दर्भको होइन । अर्कोतर्फ गगन थापाले रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबीलाई प्रमाणित गर्ने कुनै तथ्य प्रमाण फेला परेनन् ।
निष्कर्ष
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापामाथि भर्खरै आक्रमण भएको र रवि लामिछानेसँग माफी मागेको दाबी भ्रामक छ । २०७४ को निर्वाचनमा काठमाडौँस्थित थापाको र्याली लक्षित बम विस्फोट भएको थियो । सोही पुरानो सन्दर्भको भिडियोमा भ्रामक दाबी जोडेर सामाजिक संजालमा फैलाइएको पाइयो ।
नतिजा : भ्रामक
हाम्रा स्रोतहरू
भिडियो, Nagarik Network
समाचार, ekantipur.com
तपाईँले थाहा पाउनु भएको कुनै शंकास्पद खबर वा सूचनाबारे तथ्यजाँच, अनुसन्धान वा अन्य सुझावको लागि हामीलाई [email protected] मा इमेल गर्नुसक्नुहुनेछ अथवा हामीलाई 9999499044 नम्बरमा ह्वाट्सएप गर्नुहोस् । हामीलाई सम्पर्क गर्न तपाईं सम्पर्क पेजमा गएरसमेत फारम भर्न सक्नुहुनेछ ।
Aakash Chhetri is a Nepali fact-checker with nearly ten years of experience. He has worked with some of Nepal’s best digital media outlets, including Annapurnapost, Ekagaj, Nepal Khabar and Pahilopost. Before joining Newschecker, he worked as a desk editor for Nepal’s most prominent daily – Naya Patrika. Chhetri is passionate about debunking fake news that has started growing in threatening proportions with the proliferation of social media outlets.
